Na zonsondergang gaat je spijsverteringsvuur (Agni Fire) met 80% omlaag. Dat wil zeggen dat de energie die beschikbaar is voor je spijsvertering na zonsondergang in een klap 80% minder wordt. De reden hiervoor is dat de zon het spijsverteringsvuur voedt. De zon levert de energie die het lichaam nodig heeft om het voedsel dat je eet goed te verteren. Agni is de naam van de Hindoeïstische god die heerst over het vuur, de bliksem en de zon – en in de ayurveda is het dus ook de naam voor het spijsverteringsvuur.
In de meeste yogatradities is het gebruikelijk om na zonsondergang niet meer te eten. Dit leerde ik zo’n twintig jaar geleden, toen ik een tijdje in een yoga ashram in Noord India woonde. De hoofdmaaltijd was daar altijd rond het middaguur, als de zon het hoogst stond, en in de namiddag werd alleen maar iets kleins genuttigd. Dat beviel heel erg goed, maar eenmaal terug in Nederland vergat ik het en ging ik weer eten zoals hier normaal is.
Het dagelijks ritme in het moderne Westen is heel anders dan in een ashram in India. Overdag hebben we het druk en meestal eten we pas om een uur of zes, of nog later, de hoofdmaaltijd. En ik weet niet hoe het voor jou is, maar ik heb vooral ’s avonds zin om te snacken: chocola en chips, met name. Het nadeel daarvan is dat dit eten de daaropvolgende nacht nauwelijks verteerd wordt, omdat Agni Fire ‘ nachts maar op een heel laag pitje brandt. Het stilliggende voedsel gaat fermenteren en gisten, waardoor stoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor je gezondheid, waardoor je slecht slaapt en soms ook nare dromen krijgt. De volgende dag moet het lichaam heel hard werken om het eten alsnog te verteren. Dat kost veel energie, zeker als er meteen weer nieuw voedsel bovenop het oude, half verteerde voedsel gestapeld wordt .
Hoe zou het zijn om voor langere tijd mijn eet-ritme aan te passen aan de zon? Dat dacht ik laatst – voor de zoveelste keer. Die gedachte kwam de afgelopen twintig jaar wel honderd keer langs, maar ik had er nog nooit actie aan verbonden. Dit keer besloot ik dat wel te doen.
Een maand lang niet eten na zonsondergang!
Ja, lekker dan, dacht ik meteen. Doe dat nou in de zomer, joh, en niet als de zon al om 16.30 uur ondergaat in Nederland. Maar nee, de inspiratie was er, de motivatie was er, dus ik besloot om het nu echt, maar dan ook echt te gaan doen. En als ik dan toch bezig was, wilde ik ook stoppen met koffie, suiker en alcohol. Daar was ik al vrij gematigd in, vond ik, maar was het gematigd om ’s ochtends als eerste twee of drie koppen koffie met suiker – kokosbloesemsuiker, dat wel – te drinken? En was het gematigd om regelmatig ’s avonds een of twee glazen witte wijn te drinken, wetende dat ik er slecht van sliep, er de volgende dag last van had en steeds maar aan die halve fles wijn in de koelkast moest denken? En hoe gematigd was het om altijd twee repen van mijn favoriete merk chocola (praliné of melk/hazelnoten van Vivani) in de koelkast te hebben liggen, voor het geval dat? Ja, voor het geval ik ’s middags een dip had door de koffie en mezelf weer moest oppeppen – wat bijna iedere dag was! Nee, ik was er helemaal klaar meer. Geen comfort food meer, geen half verscholen verslavingen – het was tijd! Ik besloot om het om te beginnen een maand te proberen. Een maand waarin ik op milde, zachte wijze zou detoxen – veel milder dan het watervasten dat ik begin dit jaar had geprobeerd, maar wat een beetje misging (zie Watervasten – 2e en laatste deel: Gecrasht vlak na de start), maar een stuk strenger dan het 100 dagen PUUR dieet dat ik het jaar daarvoor had gedaan (zie Voedsel van de goden – Het 100 dagen PUUR dieet) Eigenlijk was het een maand PUUR (eitje) in combinatie met de Agni Fire Detox, dus niet eten na zonsondergang. En nu ik toch bezig was, dacht ik, wilde ik ook wel een beeldscherm-detox doen. Na zonsondergang niet meer online!
Dit eenvoudige schema stelde ik voor mezelf op:
AGNI FIRE DETOX
Van 3 november tot 3 december:
– Niet eten na zonsondergang (begin november was dat 17 uur, eind november is het 16.30 uur in Nederland – online vind je de precieze tijden van wanneer de zon ondergaat). Alleen kruidenthee en water.
– Geen koffie, suiker, alcohol en bewerkte granen (dus geen meelproducten zoals brood en koekjes)
– Alleen onbewerkte, biologische groente, fruit, zaden, noten, rijst (geen witte rijst), quinoa, bonen, honing (kokosolie, olijfolie, lijnzaadolie en sesamolie mag ook) – het PUUR dieet, dus
– Geen beeldschermtijd na zonsondergang
Het is nu 25 november, dag 23 van mijn Agni Fire Detox. Het gaat boven verwachting goed. Ik voel me heerlijk! De eerste drie dagen had ik een zeurende, vervelende hoofdpijn – dat was het afkicken van de koffie, gebeurt ook altijd als ik ga vasten. Het niet eten na zonsondergang ging me wonderbaarlijk goed af – ik had geen honger en geen cravings. Mijn middagdip is helemaal verdwenen – het was dus echt die koffie met suiker waar dat door kwam! Wel kwam er een enorme vermoeidheid vrij, dus ik heb veel geslapen die eerste weken. Nu, na iets meer dan drie weken, merk ik het verschil vooral mentaal en emotioneel. Ik heb een grotere mentale helderheid en ervaar op emotioneel gebied een enorme kalmte en rust. Ik heb een stabiel, goed humeur en ben minder snel uit mijn doen door indrukken van buitenaf (het nieuws, drukke steden, rare mensen, dat soort dingen). Mijn huid wordt steeds gladder en zachter. Ik val nauwelijks af, wat me verbaast, want ik eet echt een stuk minder dan normaal – maar misschien is het omdat ik voedzamer voedsel eet. Mijn lichaam geeft steeds duidelijker aan wat het nodig heeft – net als bij vasten. Dat is met dit koude weer verwarmende groenten zoals pompoen, wortel (lekker zoet), gember en gekookte bruine basmatirijst met bonen. Normaliter eet ik veel fruit, maar behalve af en toe een appel en wat bosbessen heb ik daar momenteel geen behoefte aan – te koud. Die bonen – vooral zwarte bonen en adukibonen, maar ook kikkererwten – vind ik ook verrassend heerlijk, terwijl ik het normaal teveel gedoe vind om ze een nacht te weken en daarna nog een uur te koken. Ik eet zelf nauwelijks dierlijke producten, maar mocht ik zin krijgen in een ei, in Griekse yoghurt of in vis of kip, dan sta ik mezelf dat zeker toe. Als de signalen van het lichaam niet langer uit verslaving, maar uit gezondheid voortkomen, dan kun je daarop vertrouwen. Als je een vleeseter bent, kun je dat gemakkelijk incorporeren in deze Agni Fire Detox.
Eigenlijk is de Agni Fire Detox een natuurlijke manier van intermittent vasten, synchroon met de beweging van de zon. Het enige lastige is dat het venster waarin ik kan eten vrij klein is, waardoor het wat lastig is om genoeg binnen te krijgen. ’s Ochtends heb ik voor 11, 12 uur echt geen zin om te eten en drink ik alleen warm water met citroen. Tegen 11 uur maak ik een mix van 1 flinke theelepel Luvos Heilerde en 1 flinke eetlepel psylliumvezels, met een beetje sap – ter ondersteuning van de darmreiniging. Vervolgens eet ik dan wat fruit, rijst of soep. Om 13 of 14 uur eet ik mijn enige grote maaltijd, meestal rijst met bonen en groente en een scheutje olijfolie, of de zoete versie: rijst met havermelk, rozijnen, kaneel, geraspte appel en/of banaan – allebei heerlijk! En daaromheen dus een beetje fruit, noten, een paar rijstwafels met kokosvet als boter, tahin, avocado en alfalfa (my all time favorite) – en dat is het. Het lijkt weinig, maar ik heb geen honger, val niet af en voel me goed, dus misschien is dit wel meer dan genoeg. Oh ja, en ik heb ook een paar supplementen: kelptabletjes, spirulina, ginkgo biloba poeder, moringapoeder en Lion’s Mane. Die neem ik niet allemaal dagelijks, dat zou te veel zijn, maar ik gebruik ze ter aanvulling, als het goed voelt.
Ik heb het gevoel dat ik net begonnen ben, dus ik ga zeker niet stoppen op 3 december. Volgens mij is dit het meest natuurlijke dieet dat ik ooit gevolgd heb en misschien ga ik het wel de rest van mijn leven doen.
Oh, en wat betreft het beeldscherm-detoxen: dat was pas moeilijk! Veel moeilijker dan het niet eten na zonsondergang. De eerste avonden zat ik echt duimen te draaien en wist ik letterlijk niet wat ik moest doen. Saaaaai was het! Toen herinnerde ik me dat je ook met een pen kunt schrijven, op papier, dat boeken lezen leuk is, dat er altijd wel klusjes in huis zijn om te doen en mensen om naar uit te reiken. Ook ging ik meer naar buiten, het bos in, weer of geen weer, en ging ik ’s avonds ook weer eens ergens naartoe. Maar eerlijk is eerlijk, ik sjoemel wel. Ondertussen mag ik ’s avonds van mezelf wel online werken – ik ben schrijfster, after all – en educatieve documentaires en podcasts kijken. Maar het hersenloos scrollen en pulpseries kijken doe ik echt niet meer! Misschien met kerstmis weer …
Wil je ook een maand de Agni Fire Detox proberen? Pas op, want de overgang kan heel heftig zijn als je erg ongezond bent, als je veel overgewicht hebt, als je allopathische medicijnen gebruikt of als je gewend bent aan veel koffie, suiker, alcohol, junkfood, bewerkt voedsel, pizza, brood, kaas, etc. Het lichaam wil niets liever dan ontgiften en zal dat ook zeker gaan doen als je het de kans geeft, maar je kan je door de gifstoffen die vrijkomen heel erg belabberd gaan voelen, waardoor je de moed verliest om door te gaan – en dat zou jammer zijn! Wil je advies over de Agni Fire Detox of over het verbeteren van je voedingspatroon op een andere manier? Dat kan! Mail me op sanne@sanneburger.com om een telefonische afspraak te maken of kom langs voor een sessie.
Sanne Burger
sanneburger.com
Leuk! Ik eet ook een beetje zo. Ben niet bewust met de zon bezig maar wel met IF. Ik eet het liefst warm rond de lunch of om 16u. Daarna eet ik dan niet meer. Ik ga er goed op. Keto & IF, suikervrij, koffieloos en niks wat bewerkt is. Heerlijk!
Leuke invalshoek … toch een paar opmerkingen.
De hoofdlijn 80% minder spijsverteringsvuur na zonsondergang … is er voor deze stelregel sluitend bewijs geleverd?
In Spanje eten de mensen massaal hun hoofdmaaltijd laat in de avond … dan zou het Spaanse volk er dus qua gezondheid heel slecht voor moeten staan. Menselijke lijven functioneren niet allemaal hetzelfde … 8 mrd verschillende versies! Daarnaast heeft de klimaatzone waarin je leeft invloed … kijk naar de Blue Zones waar mensen relatief veel ouder worden … meer eeuwlingen.
Ben benieuwd naar jouw reactie! Hartegroet, Ben.
PS: Koffie heeft goede gezondheid ondersteundende eigenschappen bij max. 3 kopjes per dag…dus mag ik je een koffietje aanbieden…😉🙋🏻♂️
Beste Ben, wat bedoel je met ‘sluitend bewijs’? Wat ik al zei, mijn bron is de ayurvedische kennis die ik opdeed in een yoga ashram. Het klinkt ook heel logisch. Echter, in mijn optiek is eigen ervaring altijd het beste bewijs, daarom ben ik het nu aan het doen en deel ik mijn ervaringen. Tot nog toe bevalt het heel goed. Natuurlijk is wel of niet ’s avonds eten niet de enige graadmeter voor gezondheid. Ik zou dan ook nooit zoiets doms beweren als dat alle Spanjaarden – heel Zuid Europa, for that matter – ongezond zouden moeten zijn. En uiteraard heeft de klimaatzone invloed. Wat betreft koffie: koffie is een neurotoxine die de nieren aanzet tot het produceren van adrenaline en cortisonen, die geen goede invloed hebben op het lichaam. Als je zwakke nieren hebt of stressgevoelig bent (en dat geldt voor de meeste mensen in deze contreien) is dat dus wellicht geen goed idee. Maar wederom, ik zeg niet dat koffie per definitie slecht is of dat niemand koffie zou moeten drinken. Ik ben dol op koffie, maar merkte dat het een verslaving was geworden. Daarom ben ik ermee gestopt – tijdelijk of voor altijd, dat weet ik nog niet. Wat ik nu in ieder geval merk is dat mijn middagdip verdwenen is en mijn energie gelijkmatiger is. Dat wijt ik aan het geen koffie drinken en vind ik een mooi resultaat. Ik ben helemaal voor dat iedereen zijn eigen weg vindt en zal nooit iemand dicteren wat hij moet eten, drinken of doen. Ik deel alleen mijn kennis en ervaring. Doe er je voordeel mee, of niet – staat je helemaal vrij.