Fasting

There’s a hidden sweetness
in the stomach’s emptiness.
We are lutes, no more, no less.
If the sound box is stuffed
full of anything, no music.
If the brain and the belly
are burning clean with fasting,
every moment a new song
comes out of the fire.
The fog clears, and a new
energy makes you run up the
steps in front of you.
When you fast, good habits gather
like friends who want to help.
Even if you’ve lost all
will and control, they come
back when you fast.

Rumi

Sinds mijn 16e vast ik ieder jaar, wanneer de lente begint. In het begin deed ik alles verkeerd.  Mijn eerste vastenperiode was geïnspireerd door een yogaboek dat ik bij de bibliotheek had geleend. Ik vond het idee van een week niet eten zo absurd dat ik het perse wilde proberen. De zelfoverwinning van het niet toegeven aan honger vond ik prachtig. Het viel me eigenlijk mee, bijna tegen, hoe makkelijk het was.

Vasten en afvallen

Aanvankelijk vastte ik vooral omdat het me de makkelijkste manier leek om af te vallen. Lekker radicaal. Een snellere manier om af te vallen was er niet, dacht ik, en ik vond mezelf in die tijd te dik. Iets wat best meeviel, het was meer zo dat mijn vrouwelijke rondingen zich ontwikkelden en ik rouwde om het verlies van mijn Tomboy figuur, maar toen dacht ik dat ik er vreselijk uitzag. Het is inderdaad zo dat de meeste mensen 2 tot 8 kilo afvallen als ze een week vasten, maar vrijwel altijd zitten die kilo’s er binnen een paar weken of maanden weer aan, met soms nog een paar extra kilo, volgens het overbekende principe van het jojo-effect.

Vasten is geen goede manier om af te vallen

Tegenwoordig val ik maximaal 2 kilo af als ik vast, omdat ik op mijn natuurlijke gewicht zit en mijn stofwisseling goed is: niet te snel en niet te langzaam. Mensen die erg dun zijn en een snelle stofwisseling hebben kunnen beter niet gaan sapvasten, maar rijstvasten (daarover later meer). Voor mensen die dik zijn en een langzame stofwisseling hebben is vasten geen enkel bezwaar, mits er geen eetverslaving meespeelt. Wanneer je paniekerig wordt bij het idee om een week niet te eten of wanneer je twijfelt of je het wel volhoudt kun je beter niet vasten, of alleen onder begeleiding van iemand die ruim ervaring heeft met vasten. Vasten kan voor veel mensen een goede start zijn om dit keer ECHT je eetgewoonten te veranderen en gezonder, bewuster te gaan eten. Maar bedenk wel dat dit alleen het begin is. Daarna begint het pas echt.

Contra-indicaties

Behalve deze twee contra-indicaties: te mager in combinatie met een te snelle stofwisseling en eetverslaving zijn er volgens mij geen, behalve misschien wanneer je zware medicijnen gebruikt. Wanneer je ernstige psychische problemen hebt is het belangrijk dat je in ieder geval onder goede begeleiding vast, of niet.

Het effect van bepaalde medicijnen kan verminderen of veranderen door het vasten

Ik weet daar verder niet genoeg van om specifiek advies over te geven, dus mocht je twijfelen: vraag het een goede natuurgeneeskundige (niet je dokter, want die weet waarschijnlijk niets over vasten.) De werking van de anti-conceptiepil wordt overigens niet beïnvloed.

Waarom vasten?

Vasten heeft in de meeste culturen, ook in de onze, een vaste plaats. Maar bij ons is het niet langer serieus. Wij ‘vasten’ 40 dagen na het carnaval. Toen ik klein was betekende dat: 40 dagen niet snoepen, het snoep sparen in een trommeltje en het dan na die 40 dagen in een keer opeten. De Ramadan is tegenwoordig ook een ongezonde vorm van vasten: een maand alleen eten na zonsondergang en voor zonsopgang en overdag zelfs niet drinken. ’s Nachts eten is sowieso geen goed idee, omdat je spijsvertering dan zo goed als stil ligt. Overdag niet eten en ’s nachts wel is wellicht een goede oefening in zelfbeheersing en een mooi gebaar naar Allah, maar voor je gezondheid kun je het beter laten.

Want dat is waar je het voor doet: voor je gezondheid.

De meeste ziektes, kwaaltjes, vermoeidheid en landerigheid komen voort uit onze eetgewoontes

We eten teveel, we eten teveel suiker, vlees, meel en bewerkt voedsel, we bewegen te weinig, we drinken te weinig water en ga zo nog maar even door. Voor meer informatie over gezonde en slechte eetgewoontes zie bv. mijn artikelen: Gezonde Voeding 1 en 2
Kortom: We zitten vol met afvalstoffen die onze gezondheid aantasten.

De eerste en de beste remedie tegen ALLE ziektes is: ontgiften. Zorg dat die afvalstoffen je lichaam verlaten!

Dit kun je doen door te vasten, door gezonder te gaan eten, door meer water te drinken, door natuurlijke middelen te gebruiken om het proces van ontgiften te bespoedigen, bv. spirulina of aloe vera, door meer te ontspannen (stress verhindert het ontgiften van het lichaam) en door meer te bewegen.

Ongemakken

Ik wist aanvankelijk niet dat vasten zo fijn was. Ik zag het als een uitdaging, als een soort test, en de eerste keren zag ik er vreselijk tegenop. Ik was bang voor de honger, bang dat het niet zou lukken, bang dat ik de verleiding van roombroodjes en boterhammen met pindakaas niet zou kunnen weerstaan, bang voor het afzien, de pijn, de marteling van de honger. Pas gaandeweg ontdekte ik dat dit alles niet gebeurde. De angst was niet reëel.

Het is wel zo dat de eerste drie dagen zwaar kunnen zijn. Hoe meer afvalstoffen je in je lichaam hebt, des te groter is het ongemak.

Je krijgt hoofdpijn, je moet steeds aan eten denken, je bent chagrijnig, je hebt zelfmedelijden omdat je overal mensen ziet genieten van cappuccino met appeltaart, friet met mayonaise.. iedereen lijkt zich tegoed te doen aan heerlijkheden en jij mag niet eten. Waarom ook weer? Meestal verdwijnt dat gevoel na drie dagen – de derde dag is meestal het ergst – en ontstaat langzaam maar zeker de ruimte, de rust en de innerlijke vrede die Rumi beschrijft. Je zintuigen verscherpen en het lijkt wel alsof de tijd langzamer gaat. Ik ben altijd weer verrast door de zeeën van tijd die ik lijk te hebben als ik vast. Enerzijds komt dat omdat ik echt tijd spaar omdat ik niet hoef te koken, te eten en af te wassen, anderzijds komt het omdat mijn lichaam en geest tot rust komen en ik energie overhoud die normaal naar de spijsvertering gaat.

Reiniging

Hetty de Boer, mijn eerste natuurgeneeskunde lerares, vertelde dat haar lichaam zo gewend was aan vasten dat wanneer ze besloot om te gaan vasten haar tong binnen een uur wit was: een teken van ontgiften. Haar lichaam ging meteen in de ‘reinigings-stand’ wanneer ze alleen het mentale besluit nam. De ‘reinigings-stand’ is de staat waarin het lichaam vanzelf komt wanneer je vast. Normaliter is het lichaam te druk met het verteren van voedsel en het hanteren van stress om veel aandacht te kunnen besteden aan het reinigen, herstellen en onderhouden van je lichaam.

Zo gauw je gaat vasten onthef je het lichaam van de enorme taak om voedsel te verteren en gaat het onmiddellijk aan de slag met achterstallig onderhoud.

Je kunt het vergelijken met een fabriek: wanneer de arbeiders (de cellen) hun normale taak niet hoeven uit te voeren maar toch graag willen werken gaan ze schoonmaken, boenen en schrobben, oude troep (afvalstoffen) weggooien en apparaten (organen, weefsel) repareren. Hetty zei altijd: ‘Eigenlijk moet je net zolang vasten tot je geen witte tong meer hebt – pas dan is het lichaam helemaal klaar met ontgiften.’ Ik denk zelf dat dat een beetje te optimistisch is – voor de meeste mensen betekent dat dat je minstens een maand zult moeten vasten, en dat is bijna altijd teveel gevraagd. Beter is om regelmatig te vasten, een of twee keer per jaar, liefst rond de zonnewende, maar nooit in de winter, en ook door je eetgewoontes en levensstijl de rest van de tijd ervoor te zorgen dat de afvalstoffen in je lichaam tot een minimum beperkt blijven en je zoveel mogelijk ontgift.

Sapvasten

Er zijn verschillende manieren van vasten, maar de essentie is: niet eten. Vasten is dus in principe heel simpel. De puurste vorm van vasten is: alleen water drinken. Ik vind dat zelf echter zo zwaar, met name voor mijn suikerspiegel, dat ik dat niet langer doe, hoogstens een of twee dagen. Mijn favoriete vorm van vasten is sapvasten.

Sapvasten is simpel, het houdt je suikerspiegel in balans, het bevredigt de behoefte aan zoet en smaak en de sappen dragen bij aan het ontgiften

Hieronder vind je heel precies hoe sapvasten eruit ziet. Maar eerst nog even dit:

Belangrijk bij vasten is dat je het zorgvuldig voorbereidt en nog zorgvuldiger bent in het opbouwen erna

Voor je gezondheid is het prima om ‘cold turkey’ te gaan, dus van de ene op de andere dag te gaan vasten, maar dan zullen de ontgiftingsverschijnselen vele malen sterker zijn dan wanneer je het goed voorbereidt. Dat is dus zeker te prefereren, ook omdat je dan je lichaam de stress bespaart van de schok van de plotselinge overgang. Voor je gezondheid is het echter essentieel dat je het eten na het vasten heel zorgvuldig opbouwt. Dit is de moeilijkste periode van het vasten: de week erna. Het is veel gemakkelijker niet te eten dan een beetje te eten. Het eten smaakt na het vasten ook zo heerlijk, zo goddelijk, dat de verleiding groot is om niet één rijstwafel te eten maar tien, en daarna een dikke boterham met roomboter en kaas. Hou daar dus rekening mee: het vasten is pas klaar een week na het niet eten zelf. Zet je spanningsboog zo uit dat je hele vastenperiode drie weken omvat. Als je dat van tevoren bewust bent zal het veel makkelijker zijn het ook werkelijk te doen.

Voorbereiding

Je hebt altijd een week voorbereiden en een week weer opbouwen nodig. In totaal ben je er dus drie weken mee bezig.

Het vasten zelf kun je  eventueel verlengen of inkorten, al naar gelang je denkt dat het beste bij je past. Vast wanneer je onderstaand programma doet niet minder dan drie dagen en doorgaans niet meer dan 12 dagen. Overigens kun je prima eens in de week of maand een dag vasten – dan volg je Dag 1 van de vastenweek.

Nogmaals: als je twijfelt, doe het dan niet of zoek een goede natuurgeneeskundige om je te begeleiden.

Ik heb alle vertrouwen in de geneeskracht van vasten, maar het is jouw verantwoordelijkheid.

Tips

  • Het is ideaal om wanneer je gaat sapvasten een juicer te hebben. Misschien heb je er al een, maar zo niet is dit zeker het overwegen waard. Een goede sapcentrifuge koop je al voor € 70,-. Vers sap heeft als voordeel dat het niet gepasteuriseerd is en het sap nog vol levenskracht zit, waardoor de kwaliteit ervan beter is dan sap uit flessen. However: sap uit flessen werkt goed genoeg.
  • Vooral in de opbouw-week is een blender fantastisch om te hebben. Je maakt er verse en heerlijke smoothies mee: een perfect ontbijt, ook voor na het vasten.
  • In de voorbereidingsweek kun je makkelijk blijven werken. Tijdens de vastenweek is het prettig wanneer je je verplichtingen zoveel mogelijk kunt beperken – maak dus zo weinig mogelijk afspraken en neem als mogelijk een of meerdere dagen vrij van je werk.
  • Als je zwaar fysiek werk doet of heel intensief met mensen werkt kun je beter niet vasten als je moet werken. Vast dan wanneer je vakantie hebt. In de zomer kun je ook prima vasten.
  • Tijdens de opbouwweek kun je na drie dagen alweer volledig functioneren. Doe de eerste drie dagen van de opbouwweek nog rustig aan, met name in sociale contacten. De verleiding om toe te geven aan lekker eten of drinken is tijdens die drie dagen het grootst.
  • Tijdens het vasten is het heerlijk om je te laten masseren. Vooral ontspanningsmassage met olie is een aanrader.

Darmspoeling

Wat het vasten enorm ondersteunt zijn darmspoelingen. Je kunt dit doen in de voorbereidingsweek of tijdens het vasten zelf, of in de eerste drie dagen van de opbouwweek. Dit kun je thuis doen met een eenvoudig klysma: een emmertje met een slang eraan, of je kunt het doen bij een betrouwbare natuurgeneeskundepraktijk. Ik doe het zelf thuis en prefereer een darmspoeling die alleen het neergaande deel van de dikke darm spoelt. Een ‘hoge darmspoeling’ waar de hoeveelheid ingebracht water veel meer is dan de 1 tot anderhalve liter water van een thuis klysma, brengt het water ook naar het dwarsliggende en stijgende deel van de dikke darm. Over het nut en zelfs de nadelen daarvan zijn de meningen verdeeld. Ik ben van mening dat de meeste darmresten zich in het dalende deel bevinden en de hoge darmspoeling daardoor niet veel nut heeft. Daarnaast is de opvatting binnen de yoga dat de bacteriën van het neergaande deel van de dikke darm een schadelijke werking hebben in de rest van de dikke darm. Ik hou het dus het liefst laag, maar ik ken andere mensen die veel baat gehad hebben bij een hoge darmspoeling.

Wanneer je geen ervaring hebt met klysma’s en het veilig, simpel en privé (ook een overweging!) wilt houden kun je het beste een klysma aanschaffen en thuis de lage darmspoeling doen. Een klysma is is te koop bij de drogist of kruidenier en kost ongeveer € 15,-.
Een handige gebruiksaanwijzing vind je hier: www.klysma.info
Voor meer informatie over hoge darmspoeling: www.colonhydrotherapie.nu.

WEEK 1 – De Voorbereiding

  • Versober je dieet. Eet de volgende producten NIET: Vlees, zuivel, brood, alles waar wit tarwemeel in zit (crackers, beschuitjes, koekjes, pasta etc.), suiker, alcohol, zwarte thee en koffie. (Zelf drink ik vaak nog wel koffie in deze week, omdat ik het zo lekker vind, maar het is echt beter van niet.). Vermijd granen, behalve volkoren rijst, haver, boekweit etc. Quinoa is ook erg gezond.
  • Drink minimaal twee liter water per dag in de vorm van water of kruidenthee.
  • Eet veel fruit (smoothie) en rauwe groente: verse salade, smoothies etc.
  • Ga op tijd naar bed
  • Beweeg zoveel mogelijk: wandelen, yoga, Qigong, dansen, sporten, etc.

WEEK 2 – Het Vasten

(NB: Het is geen probleem om flexibel met de tijden om te gaan, afhankelijk van jouw persoonlijke dagritme, maar hou je wel aan de genoemde hoeveelheden.)

Versie 1

Dag 1 t/m 3:
8.00 uur:

  • Drink bij het opstaan een groot glas lauw water met een snufje zee- of Keltisch zout. (Zie bv. www.keltischzeezout.nl) Of: Drink een groot glas water met 20 ml Aloe Vera juice, het sap van 1/4 tot 1/2 citroen, appelsap en water. Allebei kan natuurlijk ook. Drink daarna nog een groot glas water.
  • Maak een grote thermoskan kruidenthee (bv. Yogi Tea Detox, maar in principe is iedere kruidenthee die je lekker vindt en waar je veel van kunt drinken zonder dat het je gaat tegenstaan prima. Variëren kan natuurlijk ook.) en drink minstens ieder uur een glas. Breng de thee op smaak met citroensap en eventueel honing.
  • Doe je oefeningen, je yoga, je Qigong, je ochtendgymnastiek of ga een stuk wandelen. Wat je precies doet maakt niet uit, maar beweeg! Dansen of vrijen is ook prima.
  • Eventueel: Neem een douche en scrub jezelf met zeezout en een ruwe washand. Dat helpt bij het ontgiften via de huid.

– 10.00 uur (een tot twee uur na het opstaan): Het ontbijt

  • Maak vers sap van bv. wortels, citroensap en appels. (Doorgaans meng je geen fruit en groente, maar in mijn ervaring vormen appels en citroenen hierop een uitzondering: die passen overal bij.) Appel, wortel en citroen is mijn favoriete sap, maar dat kan voor jou natuurlijk iets anders zijn. Zoek naar dat wat je zelf het meest bevredigend vindt. Het moet vooral lekker zijn, niet vies!
  • Dit zijn alle fruitmogelijkheden: Appel, citroen, sinaasappel, mandarijn, peer, kiwi, mango, meloen, granaatappel en ananas. Geen banaan en kokos. Kies een tot drie fruitsoorten, niet meer. Fruit heeft in de ochtend mijn voorkeur, maar als je liever groentesap maakt als ontbijt is dat ook prima.
  • Dit zijn de groentemogelijkheden: Wortel, rode biet, komkommer, selderij, sla, paksoy, chinese kool, spinazie, radijs, bloemkool, rode kool, broccoli, etc. Eigenlijk kun je letterlijk ALLE groenten gebruiken, maar zorg dat je tenminste één neutraal smakende groente neemt, bv. wortel of komkommer, zodat je sap niet te sterk wordt. Zuurkoolsap is dan geen aanrader: te sterk.
  • Ook bij groentesap geldt: een tot drie groentesoorten, niet meer. Je kunt het ook simpel houden en kiezen voor één groente en één fruitsoort, bijvoorbeeld appels en wortels. Het maakt het vasten wat moeilijker omdat er zo weinig variatie is, maar het effect is er niet minder om. Integendeel, het zal het lichaam nog meer rust geven, waardoor het effect van het vasten – met name geestelijk – nog groter wordt.
  • Wanneer je geen sapcentrifuge hebt kun je ook flessen sap kopen. Dit is wel een stuk duurder dan zelf sappen. Koop ALLEEN biologisch sap en koop ALLEEN versgeperst sap, dus alsjeblieft geen concentraat. Dat wil zeggen: ga naar de natuurwinkel en koop je sappen daar. In de normale supermarkt zijn vrijwel alle sappen van inferieure kwaliteit en soms zit er zelfs suiker in. Dus: met sap uit concentraat en met gesuikerde sappen kun je NIET vasten.
  • Drink twee glazen sap. Drink langzaam. Het beste is om het sap met een theelepeltje te eten: ‘Eat your liquids and drink your solids’. Houdt het sap in ieder geval even in je mond, meng het goed met speeksel en slik het pas door als het op lichaamstemperatuur is.
  • Eventueel kun je ook nog een eetlepel Colonclean en/of lijnzaad toevoegen of, als je dat niet lekker vindt, het apart nemen met wat appelsap of water. Je kunt ook een of twee eetlepels olie toevoegen. Dit ondersteunt de darmwerking, houdt haar op gang, en helpt verstopping voorkomen.
  • Als je voedingssupplementen neemt, neem die dan voor het ontbijt. Deze voedingssupplementen – en er zijn er vast meer, maar dit zijn mijn persoonlijke favorieten – ondersteunen het ontgiftingsproces, maar zijn niet nodig: Vitamine C, Gingko Biloba en spirulina.
  • Belangrijk: Je kunt je verse sappen maar één dag bewaren. Het beste is om steeds opnieuw vers sap te maken, maar als je alleen bent is dat lastig. Toch kun je beter oud sap weggooien dan de volgende dag nog drinken.
  • Drink na het ontbijt nog een groot glas water.

– 13 uur: De lunch

  • Drink nog twee glazen van het ochtendsap of maak nieuw sap, fruit of groenten, en drink daar twee glazen van. Drink daarna nog een groot glas water.

– 18 uur: Het avondeten

  • Drink een of twee glazen sap (in de avond drink je het minste sap, om jezelf zoveel mogelijk rust te geven ’s nachts – maar je zult hoogstwaarschijnlijk merken dat je ’s avonds het meeste zin hebt om te eten). Drink daarna nog een groot glas water.
  • In de avond: beweeg. Doe wat yoga of Qigong oefeningen voor je naar bed gaat, of maak een wandelingetje.

Zo simpel is het. Vasten is meer ‘niet doen’ dan doen. Je eet niet, je drinkt 5 tot 6 glazen sap per dag, je drinkt minimaal 2 liter water of kruidenthee per dag, meer mag ook, en that’s it. Nogmaals: het is belangrijk dat je in ieder geval iedere ochtend VERS sap maakt wanneer je een sapcentrifuge gebruikt. Dat geldt uiteraard niet als je sap in de winkel koopt.

Dag 4 t/m 7:

  • Als dag 1 t/m 3
  • Het ritueel van zoutmengsel en/of aloe vera drank, thee maken en je oefeningen doen is alle dagen hetzelfde, maar:
  • Wanneer de week vordert zul je merken dat 5 tot 6 glazen sap per dag wat veel wordt. Dus: Dag 4 t/m 7 kun je eventueel de hoeveelheid sap halveren en de olie, de Colonclean en het lijnzaad, als je dat al nam, achterwege laten. Drink als je dat doet gedurende die dagen minimaal 3 liter water/kruidenthee, dat is ongeveer 12 glazen.

Versie 2

Als je het vasten nog krachtiger en effectiever wilt maken kun je in het midden 1 tot 3 dagen alleen water drinken, eventueel met wat honing (in je thee) en het sap achterwege laten. Dan ziet de week er zo uit:
Dag 1: 5-6 glazen sap en twee liter water/kruidenthee
Dag 2: 3 glazen sap en 2 1/2 liter water/kruidenthee
Dag 3 en eventueel dag 4 en 5: 3 liter water/kruidenthee, eventueel met wat honing
Dag 6: als dag 2 (dag 4 en 5 dus of als dag 3 of als dag 2)
Dag 7: als dag 1

Het zoutmengsel en/of de aloe vera drank alsmede de ochtend-beweging gelden hier uiteraard ook nog steeds. Deze versie is voor een eerste keer vasten best heftig, dus het is aan te raden eerst versie 1 te proberen.

WEEK 3 – Het opbouwen

Dag 1: Het vasten breken

Dit is een bijzonder moment in het vasten. Het geeft een mengeling van weemoed en blijdschap. Hoe heerlijk het ook is weer te eten, het is ook jammer om afscheid te nemen van de nu serene en heldere, kalme staat waarin je je bevindt.

  • De ochtend is hetzelfde als dag 1 tijdens het vasten: zoutmengsel en/of aloe vera drank, thee, sadhana, sap. Drink 1 of 2 glazen sap. Neem opnieuw het Colonclean mengsel, maar dan de helft van de normale hoeveelheid, om de darmen weer op gang te brengen. Eén of twee eetlepels olie is ook behulpzaam daartoe.
  • Breek het vasten tijdens de lunch. Kies een van de volgende opties om het vasten te breken:

– Heldere groentesoep
– Fruitsalade
– Groentesalade
– 1 of 2 rijstwafels met dun tahin of kokosvet
Goed kauwen!

  • De avond: 1 of 2 glazen sap of een kommetje soep.
  • Drink deze dag nog steeds minimaal 2 liter water/kruidenthee

Dag 2

  • Als dag 1, maar in plaats van sap maak je als ontbijt nu een smoothie, of als je geen blender hebt, een fruitsalade. Banaan mag ook weer. Niet meer dan 2 glazen of één bord. Neem ook een eetlepel Colonclean, een eetlepel gebroken lijnzaad en een eetlepel olie naar keuze (zie hierboven), gevolgd door een groot glas water.
  • Als lunch kies je weer uit de volgende opties, waarvan je maar één flinke kom of één bord(je) eet:

– Soep, maar dit keer kun je de soep wat dikker maken door bv. aardappels of linzen toe te voegen.
– Fruitsalade met een klein handje zonnebloempitten, pompoenpitten of cashewnoten.
– Groentesalade met een klein handje zaden/noten.
– Een paar rijstwafels, maximaal 3, of een boterham als je graag brood eet (liefst zuurdesem en spelt) met tahin of een ander smeersel. Nog geen zuivel of vlees!

  • Avond: Groentesap, smoothie of warme soep (als je nog wat over hebt van de middag) met eventueel een rijstwafel en/of boterham
  • Drink verspreid over de dag nog steeds minimaal anderhalve liter water/kruidenthee

Dag 3 en 4:

  • Ontbijt: Smoothie, gooi er wat meer olie of noten bij, maak het wat steviger, of het Colonclean ontbijt (halve hoeveelheid of heel, waar je zin in hebt), eventueel met toegevoegde yoghurt, soja yoghurt of kwark als je gewend bent zuivel te eten.
  • Lunch: Kies uit een van de volgende opties:

– Soep, zonder vlees of zuivel
– Wokgroenten met rijst of quinoa
– Brood, crackers of rijstwafels met eventueel roomboter (NOOIT margarine!) en smeersels. Als je gewend bent zuivel te eten kun je ook wat roomkaas of jonge kaas op je brood doen.

  • Avondeten: Kies iets uit de ontbijt- of lunch opties
  • Drink nog steeds anderhalve liter water/kruidenthee

Dag 5 t/m 7

  • Ontbijt: Smoothie/fruitsalade, Colonclean mengsel eventueel met yoghurt oid en als je wilt muesli of noten, of brood met beleg – hou het echter sober en eet niet teveel! Eén kom, één bord of maximaal twee boterhammen is ongeveer de norm – waarbij de norm natuurlijk varieert al naar gelang je geslacht, lengte, gewicht, spijsvertering, eetlust en metabolisme.
  • Lunch: Wokgroenten of gekookte groenten met rijst of een ander graan of aardappels, salade, noten, zaden, olie, evt met wat kaas en/of crème fraiche, brood, beleg. Nog steeds geen vlees. Gekookt eitje of stukje tofu kan wel.
  • Avondeten: Kies iets uit de lunch opties. Van alles maximaal anderhalve kom of eén groot bord.
  • Drink deze dagen minimaal een liter water/kruidenthee per dag.

In de opbouw-week eet je dus nog steeds geen vlees en suiker en drink je nog steeds geen alcohol. Je eet licht en weinig, met aandacht en goed kauwend, om je lichaam volop gelegenheid te geven de spijsvertering weer goed op te starten. Zorg dat je nog steeds dagelijks beweegt en genoeg drinkt – het is makkelijk om dat te vergeten. Na de opbouw-week kom je weer in je oude ritme. Je zult merken dat bepaalde gewoontes verdwenen zijn – ik drink bijvoorbeeld vaak maanden geen koffie meer als ik gevast heb – of zich pas na een paar maanden weer aandienen (koffie). Omdat je lichaam schoon is zal het krachtiger reageren op voedsel dat niet goed voor je is. Zie het vasten dan ook als een manier om beter naar je lichaam te leren luisteren, zodat je ook daarna een gezonde levensstijl en gezonde eetgewoontes kunt aanhouden. Hoe langer je dat lukt – liefst de rest van je leven – des te meer profijt je zult hebben van het vasten.

Succes en veel plezier bij het vasten! Aarzel niet om contact op te nemen als je vragen hebt of als je feedback of aanvullingen hebt.

0 reacties

Geef een reactie

You might like this too …