Toen ik 16 was, zat ik in een theatergroep. In de zomer gingen we op tournee. We toerden door het land met een grote circustent en streken neer in de meest afgelegen dorpjes. Zes weken lang was het één dag opbouwen, drie dagen optreden en één dag afbouwen. Ik wist niet wat ik leuker vond, het op- en afbouwen van de tent, of het optreden. Ik was verschrikkelijk onzeker als actrice. Bij iedere voorstelling was ik bang om uitgejouwd te worden, want ik kon helemaal niet acteren. Gelukkig vond ik steun bij mijn allerbeste vriendinnetje, Anemoon. Zij was de hoofdrolspeelster in het stuk en ze was briljant, vond ik. We waren twee handen op één buik. We liepen op blote voeten, borstelden ons haar niet, droegen elkaars kleren en deden alles samen. We zaten als laatste bij het kampvuur, samen onder een oude deken, met een halve fles goedkope wijn uit de supermarkt.
Onze gesprekken gingen zo diep dat de rest van het gezelschap afhaakte en ging slapen. We hadden het over de zin van het leven, vroegen ons af waar het universum ophield, wat de essentie was van gevoelens, wat de wetmatigheden van de kosmos waren en hoe wij hier terechtgekomen waren. We waren zo close dat sommige mensen dachten dat we lesbisch waren, maar dat was niet zo. Als iedereen weg was, bespraken we de mannen in ons leven en deelden we tot in detail de spaarzame seksuele ervaringen die we gehad hadden. Dit had meestal de slappe lach tot gevolg, zo luid dat mensen die wilden slapen ons vanuit de tent toeriepen: Hee, kan het wat zachter! En dan riepen wij schaterend terug: Neeeee, het kan niet zachter! Want dat was echt zo.
Op één van die avonden deden we elkaar een belofte. Het was een belofte aan elkaar, maar ook aan onszelf en het universum. We hadden het gevoel dat we het mysterie van het leven doorgrond hadden. We waren doordrongen van zingeving en essentie, van passie en kracht, van pure liefde en waarheid.
‘Laat niemand dit ooit van ons afpakken’, zeiden we tegen elkaar.
‘Dit is het! Voel je het? Dit wat we nu weten, dit wat we nu voelen, dit wat we nu ervaren, dit is het! Hoe onthouden we dit? Heel simpel, door trouw te blijven aan onszelf, door ons innerlijk kompas te volgen. Door ons door niets en niemand te laten afleiden of in de war te laten brengen. We hoeven er niets bij te leren, want we weten al waar het om gaat in het leven. En wat we ook gaan meemaken in het leven, welke tegenslag of ellende dan ook, dit mogen we niet vergeten.’
Ernstig geworden door onze eigen inzichten, besloten we een ritueel te doen. Met een aardappelschilmesje maakten we een piepklein sneetje in onze pols, wat we eigenlijk niet durfden omdat we het zo griezelig vonden, maar uiteindelijk lukte het om een druppeltje bloed tevoorschijn te persen, waarna we onze polsen tegen elkaar aan drukten en zweerden: ‘Ik zal altijd trouw blijven aan mezelf.’
Na die zomer gingen we terug naar school, haalden we onze diploma’s en gingen we de wijde wereld in. Ik ging in een kibboets werken in Israël en Anemoon ging naar de theaterschool. Onze levens namen hun eigen koers. Soms zagen we elkaar jaren niet. Anemoon ging de kant van het theater op en ik ging de spirituele kant op. Als het lukte om elkaar te zien, zaten we als vanouds weer bij het kampvuur en vroegen we aan elkaar: ‘En? Ben je nog altijd trouw aan jezelf?’ We wisten het antwoord al. Natuurlijk, we hadden immers een eed gezworen. Maar het was balsem op de ziel om van elkaar te horen hoe we ons staande hielden in de storm van het leven. We hadden allebei turbulente levens. We kregen kinderen, gingen scheiden, moesten verhuizen, raakten alles kwijt en moesten meerdere keren helemaal overnieuw beginnen. We maakten ziekte, depressie en verlies mee, waren soms vertwijfeld en wanhopig, maar als we bij elkaar waren putten we kracht uit het besef dat het in de kern nog steeds ging over hetzelfde: trouw blijven aan jezelf.
Naarmate we ouder werden, werden we wel voorzichtiger. Over sommige dingen waren we het niet eens, maar dat lieten we dan maar voor wat het was. Hoe voed je je kinderen op? Ga je wel of niet voor de reguliere geneeskunde? Ga je wel of niet demonstreren? Geloof je wel of niet in de klimaatcrisis? Wat is goedheid? Wat is blindheid? Wat is spiritualiteit? Vroeger zouden we vol vuur de geweien in elkaar gehaakt hebben en gedebatteerd hebben tot de vonken ervan af spatten, al duurde het tot zonsopgang. We zouden onze stem verheffen, in tranen uitbarsten en dan weer fluisteren van emotie. Soms zouden we opspringen en rondlopen van opwinding of verontwaardiging, moeten roken om te bedaren, al waren we gestopt, of uit frustratie tegen een boom schoppen, of een kopje kapot gooien, om daar vervolgens weer onbedaarlijk om te moeten lachen… maar we gaven niet op! We streden door, tot we het eens waren.
Ik weet niet precies wanneer en waarom we daarmee gestopt zijn. Het is er door je jaren heen ingeslopen. Weet jij het, Annie? Is het omdat we moe gestreden zijn? Zijn we inmiddels onze wilde haren kwijt? Zijn we getemd door het leven? Of erger nog, zijn we lamgeslagen door het leven? Of zijn we milder en wijzer geworden en maken we ons niet meer zo druk over elkaars mening, of zelfs die van onszelf? Leven en laten leven, is dat inmiddels ons motto geworden? Of moeten we ons zorgen maken over dit gebrek aan passie, deze bereidheid om het over koetjes en kalfjes te hebben en het strijden voor de waarheid niet langer aan te gaan? Heeft het leven dan toch ons vermogen aangetast om ondanks alles altijd trouw te blijven aan onszelf? Is dat überhaupt mogelijk?
Ik mis die tijd, Annie. Ik mis de tijd dat we geen moment aarzelden om het zwaard van rechtvaardigheid op te pakken, de fakkel van waarheid hoog te houden, het vuur met onze adem aan te wakkeren, onze ogen te laten fonkelen en de woorden zonder terughoudendheid te laten stromen, met grote gebaren en gevoel voor drama. Want voor ons is toch geen enkel onderwerp taboe? Jij en ik kunnen het toch overal over hebben? Als we trouw blijven aan onszelf, dan hoeven we toch niets te schuwen? Dan kunnen we het toch uitgebreid hebben over het Corona beleid, over mondkapjes, afstand houden, de corruptie van de regering en de farmaceutische industrie, het gevaar van vaccinaties, de opkomende technocratie, de inmenging van buitenaardse wezens, tijdreizen, de verkiezingen in Amerika, Trump…
Oh, shit. Ik heb het Trump-woord genoemd. Nee wacht, luister nou. Nee nee, ik ben niet ineens extreem rechts geworden. Nee, ik ben niet vergiftigd door geniepige propaganda. Neehee, ik ben niet in de algoritmes van social media gestonken. Nee joh, ik verspreid geen fake nieuws, ik noemde alleen het Trump-woord! Nee, dat wil niet zeggen dat ik een gevaar ben voor de democratie. Nee, ik ben niet definitief een complotwappie geworden. Neen, neen, neen! Hou eens op met schreeuwen, zeg. Joehoe, trigger alert! Mag ik ook nog iets zeggen? Ga je straks ook nog met kopjes gooien, of zo? Prima hoor, maar dan niet weglopen, hè? Dan gaan we ook net zolang door tot we het eens zijn, net als vroeger.
Joehoe, Annie, ben je er nog?
It’s me, je bloedbroeder.
Sanne Burger
sanneburger.com
0 reacties