Het recht om te sterven

Sanne Burger

000 | 007 | 008 | 009

25 juli 2021

Is het niet raar dat James Bond het recht heeft om te doden, maar niet het recht heeft om te sterven? Is dat niet ronduit hypocriet? Is het niet ook heel raar dat het blijkbaar als sexy en mannelijk wordt gezien om het recht te hebben om te doden, maar dat het als fout en eng wordt gezien om het recht te hebben om te sterven?

Geen vergeving
Waarom zou het überhaupt sexy zijn om te doden? En los daarvan, wie heeft ooit besloten dat niemand het recht heeft om te sterven? Wie, wanneer en waarom? Wanneer is ons recht om zelf over onze dood te beslissen tot een zonde en een misdaad gebombardeerd? Als je zelf een einde aan je leven maakt, dan ga je niet naar de hemel, zei de kerk vroeger. Voorheen kreeg je ook geen behoorlijke begrafenis (wat dat dan ook is) en je kreeg ook geen eigen graf. Alsof dat wat uitmaakt, als je eenmaal dood bent.
De priester gaf je ook niet de laatste sacrementen, zelfs niet als jij of je familie dat graag wilden. Geen vergeving voor hen die onafhankelijk kiezen om te sterven, zonder om toestemming te vragen. Maar waarom zouden we om toestemming moeten vragen? Wie anders dan ikzelf is in staat om zo’n belangrijke beslissing te nemen? Wie heeft zoveel macht over mij en heb ik hem of haar of het ooit die macht gegeven? Absoluut niet!

De wortel van de ezel
Een einde aan je leven maken is wettelijk verboden, maar je kunt je afvragen wat de straf is. Een boete? De doodstraf? Ha! Als je eenmaal dood bent, maakt het de ziel geen klap uit of het wel of niet toegestaan was. Maar toch wordt het beëindigen van je leven gezien als een vreselijke misdaad. Zelfs erover praten of denken wordt als morbide en eng gezien. Nou, laten we het toch maar doen. Want waarom is het zo’n taboe? Is het omdat we zo ontzettend van het leven houden, of is er een andere reden?

Wie heeft er baat bij de criminalisatie van de beslissing om een einde aan je leven te maken? Waren het de slavendrijvers die dit bedachten, om ervoor te zorgen dat ze genoeg mankracht hadden om in de goudmijnen te werken? Of waren het de machthebbers die de angst voor de dood gebruikten om mensen zo ver te krijgen dat ze onder omstandigheden leefden die ze anders nooit geaccepteerd zouden hebben? Als je bang bent om naar de hel te gaan, ben je meer geneigd om een hel op aarde te accepteren. In dat geval heb je immers een soort van beloning als je sterft. De hemel wordt dan de wortel van de ezel.

Open deur
Misschien is de werkelijkheid wel dat veel mensen zoeken naar een uitweg. Ze zijn in deze realiteit geboren, ze leven in een lichaam, maar om de een of andere reden vinden ze er niks aan. Ze voelen zich opgesloten. Ze willen weg, omdat ze geen andere manier weten om hun onfortuinlijke omstandigheden te veranderen. Ze voelen zich ongeliefd, ze hebben het gevoel dat het niemand iets uitmaakt dat ze er zijn, en misschien is dat ook wel zo.
Stel je voor dat je leeft, maar je wilt niet leven. Je hebt alles geprobeerd om er iets van te maken, maar uiteindelijk is de conclusie dat je ernaar verlangt om het te beëindigen, ondanks het taboe dat zelfs rust op het alleen maar hierover nadenken. Terwijl het in feite heel inspirend en creatief kan zijn om hier wél over na te denken, want het kan je helpen om te bedenken wat je zou doen als je niks te verliezen had. Het kan je helpen om radicaal eerlijk te zijn over je leven en dat kan weer nieuwe deuren openen.

Blij dat ik leef
Ik geloof dat ieder mens het potentieel heeft om een gelukkig en zinvol leven te leiden. Als iemand naar me toekomt en zegt: ‘Hey, ik heb het helemaal gehad met het leven’, dan zou ik nooit zeggen: ‘Nou, ik weet nog wel een paar gemakkelijke manieren om te sterven.’ Nee, ik zou vragen: ‘Waarom?’ vanuit de zekerheid dat de persoon in kwestie in de meeste gevallen in staat zou zijn om de weg terug te vinden naar zijn levenslust, op welke manier dan ook. Het is diep tragisch dat sommige mensen geen uitweg meer zien en daarom willen sterven, terwijl ze in werkelijkheid zo dicht bij een oplossing zijn. Maar toch, er zijn ook mensen die echt klaar zijn met het leven. Zij zouden de vrijheid moeten hebben om in vrede te gaan, net als iedereen.

Valsspelen
Ik promoot op geen enkele manier zelfmoord hier. Integendeel! Heb geduld met me, mijn punt komt zo. Waar ik het over wil hebben is het taboe op sterven en met name het feit dat we daarin geen vrije keuze hebben. Waarom is dat zo en wat zijn de implicaties van deze beperking? Is het mogelijk dat als het minder een taboe zou zijn en er meer vrijheid en openheid zou zijn rondom het onderwerp ‘de dood’, juist mínder mensen zelfmoord zouden plegen?

Een einde maken aan je leven voelt voor de meeste mensen als valsspelen. Het is gewoon iets wat je niet doet. Je stopt ook niet halverwege een spelletje, zelfs als je aan het verliezen bent. Je maakt het spel af. De meeste mensen zijn ook bang voor lichamelijke pijn. Dit sluit veel mogelijke opties uit om een einde te maken aan je leven. Geweld tegenover jezelf is zo tegen de biologische, zelfbehoudende instincten van het lichaam dat de meeste mensen iets dergelijks zelfs niet zouden overwegen als ze dood wilden.

Ziek ervan
Er zijn dus eigenlijk maar heel weinig opties, behalve misschien… ziekte! Is het mogelijk dat wij mensen soms ziekte kiezen als uitweg, bewust of onbewust? Ik denk dat we diep van binnen allemaal weten dat we onze gezondheid kunnen beïnvloeden, dus behalve dat we onszelf kunnen genezen, kunnen we onszelf ook ziek maken. Ziekte zou in dat geval ons recht op sterven zijn, ons kaartje naar vrijheid, onze ontsnapping.

Ik geloof zeker dat veel mensen bewust of onbewust ziekte creëren voor zichzelf, precies om deze reden. Ziekte is een creatieve, beschaafde manier om er een einde aan te maken. Het is een manier die niet aanstootgevend is en die geen rommel achterlaat. Als je het recht wilt hebben om te sterven, dan is ziekte een relatieve goede uitkomst, want het is algemeen aanvaard en je mag sterven, niet als een outcast, een zondaar of een loser, maar als een gerespecteerd mens. Er zal voor je gezorgd worden, je dierbaren zullen bij je blijven tot het einde, je krijgt pijnstillers en een nette begrafenis en als je gelovig bent, hoef je je ook geen zorgen te maken over de hel.

Als je alle culturele conditioneringen over de dood afwerpt, ook het idee dat we hoe dan ook zo lang mogelijk moeten leven ongeacht de omstandigheden, en als je de mogelijkheid erkent dat een ziel mogelijk wil ontsnappen en op zoek is naar een algemeen aanvaardde manier om dat te doen, zou zo’n ziel dan niet de eerste de beste mogelijkheid die zich aan zou dienen met beide handen aangrijpen?

Keuzevrijheid
Ik beloof dat ik ergens heenga met deze mijmeringen, zoals ik net ook al zei. Dit kleine intermezzo is alleen maar om te benadrukken dat dit schrijven niet bedoeld is om de mogelijkheid een einde aan je leven te maken op enige wijze te normaliseren of te idealiseren. Het is meer een poging om te doorgronden wat de algemene effecten zijn van het feit dat het concept zelf zo’n taboe is geworden. Als mensen willen sterven, dan kunnen ze dat niet! Hoe zou de wereld eruitzien als we allemaal het recht hadden om te sterven?

Waarom vechten we altijd zo hard om iedereen in leven te houden, ongeacht de omstandigheden van die persoon? Wat is dat? Is dat natuurlijk, of is het conditionering? Het voelt voor mij als natuurlijk, maar ik herken ook de neurose wat betreft het niet willen accepteren van de dood als een keuze die we allemaal hebben, waar en wanneer dan ook. Ik herken dit ook in mezelf. Ik wil niemand toestemming geven om te sterven, vooral niet degenen van wie ik hou. Zij moeten blijven leven, voor mij! Maar hoe kloppend is dat?

Begin met het leven meer te waarderen
Hoe dan ook, in plaats van zo neurotisch te doen over de dood en het tot een misdaad te maken om het leven te beëindigen, zou het niet veel wijzer zijn om te onderzoeken waarom zoveel mensen blijkbaar niet willen leven? Zou het niet veel beter zijn om te kijken naar de redenen waarom mensen willen sterven in plaats van zo obsessief bezig te zijn met de illegaliteit ervan? Waarom beginnen we niet met het omverwerpen van het taboe en het toestaan van ieder mens om waardig en pijnloos te sterven wanneer ze dat zouden willen? Op die manier kunnen mensen beginnen met het waarderen van hun leven en er het beste van maken, zonder te hoeven buigen voor onacceptabele omstandigheden, zoals de moderne slavernij die de afgelopen eeuwen is genormaliseerd.

Prik-selfies
Gewoon een paar gedachten op een hete zondagochtend tijdens de zomer van 2021, waar opnieuw miljoenen mensen over de hele wereld hun experimentele injectie hebben gekregen en daar zo blij mee zijn dat ze een selfie posten op social media met een mondkapje op hun gezicht en een pleister op hun arm. Wat zijn ze in vredesnaam aan het vieren?

Het leven is mooi
Ben ik cynisch? Nee, ik probeer alleen maar te begrijpen wat er momenteel gebeurt in de wereld. En nog belangrijker, ik probeer een antwoord te vinden op de vraag waarom zoveel mensen blijkbaar willen sterven. Wat is er gebeurd met de blijdschap en dankbaarheid die we ooit hadden voor het leven? Sinds wanneer is leven iets anders geworden dan fantastisch? Wie is daar verantwoordelijk voor?

Ik heb veel te veel vragen. However, ik wil het recht hebben om te sterven. Niet om er gebruik van te maken, maar om de vrijheid te hebben om te kiezen voor het leven, keer op keer. Niet omdat ik het moet, maar omdat ik het wil.

Sanne Burger
sanneburger.com

0 reacties

Geef een reactie

You might like this too …

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in op mijn nieuwsbrief om nieuwe artikelen en aankondigingen van nieuwe trainingen direct in je inbox te ontvangen!

 

Dank voor het inschrijven! Je ontvangt een email waarmee je je inschrijving moet bevestigen. Vanaf dan blijf je altijd up-to-date!