In de discussie over orgaandonatie kun je de meningen grofweg onderverdelen in twee groepen: de meningen die zich op ‘de wetenschap’ baseren – whatever that may be – en de meningen die zich op andere bronnen baseren. De meeste mensen denken dat zij die de westerse wetenschap aanhangen het meest nuchter, redelijk en intelligent zijn en het meest naar de feiten kijken – vooral de wetenschappelijke volgelingen zelf. Niets is minder waar.

Aanhangers van de moderne wetenschap zijn lui en naïef

Mensen die zich beroepen op de westerse wetenschap hebben doorgaans het minst onderzoek gedaan en kennen de feiten het slechtst. Ze zijn verreweg de meest luie groep, die het slechtst luistert. Ze zijn meestal ook heel onbeleefd, respectloos, impulsief, reactief en grofgebekt. Ze zijn betweterig, ongeduldig en heel gevoelig voor slogans en one liners.
‘Een leven redden, je hebt het in je.’
Ze lezen een artikel maar half, of alleen de titel – net genoeg om te weten waar het over gaat – en slaan je dan meteen om de oren met: ‘Bewijs het!’ en ‘Wie denk je wel dat je bent?’ terwijl ze in werkelijkheid zelf geen idee hebben waar het over gaat. Mensen die zich beroepen op de westerse wetenschap zijn de stuurlui die aan wal staan. Ze hebben de klok horen luiden maar geen idee waar de klepel hangt.
Ze voelen zich veilig bij de wetenschap zoals een gelovige in de kerk. Wetenschap is een religie voor ze. Je kunt ze alles wijsmaken, als het maar uit naam van de wetenschap gebeurt. Iedere zin die begint met: ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt’ heeft gewicht voor ze.
‘Oh, het blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Dan moet het wel waar zijn.’
‘Uit onderzoek blijkt’ is een marketingskreet die werkt!

Wetenschappers zijn ook mensen

Dat wetenschappelijk onderzoek vaak gesponsord wordt door belanghebbenden, dat er gesjoemeld wordt met de uitslagen, dat veel onderzoek zichzelf tegenspreekt of na een aantal jaren achterhaald wordt door nieuwe onderzoeken, dat de meeste medici blasé zijn en de nieuwste onderzoeken helemaal niet bijhouden, wordt gemakshalve over het hoofd gezien. Een voorbeeld: uit recent onderzoek blijkt dat meer dan 50 % van de uitslagen van mammografie-onderzoeken niet klopt. Waarom ben ik niet verbaasd?

De westerse wetenschap is nog erg jong

Een typische reactie van een ‘wetenschappelijke’ volgeling:
‘1000 jaar wetenschappelijke inspanning door het toilet gespoeld op basis van weer een of ander religieus sprookjesboek.’
Deze persoon verwijst naar het feit dat ik in mijn artikel: ‘Nee, ik word geen donor’ verwijs naar het boeddhisme en taoïsme als mogelijke bronnen van wijsheid. Alsof het taoïsme en boeddhisme geen wetenschap zijn. Hij heeft niet door dat hij als een kleuter klinkt die tegen zijn grootvader schreeuwt. Wanneer je tijd als indicatie voor wijsheid neemt is 1000 jaar helemaal niet lang. Het taoïsme is minstens 5000 jaar oud en het boeddhisme ongeveer 2500 jaar, om over het sjamanisme nog maar niet te spreken. Dat is zo oud dat we niet eens weten hoe oud. De westerse wetenschap komt echt nog maar net kijken. De westerse wetenschap is als de muis die over straat loopt met een olifant en zegt: ‘Wat stampen we lekker, hè?’

De westerse wetenschap loopt achter de feiten aan

De wetenschap loopt altijd achter als het gaat om de feiten.
‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wat je eet invloed heeft op je gezondheid.’
Goh.
‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat emoties invloed hebben op je gezondheid.’
Je meent het.
‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de meridianen inderdaad bestaan.’
Wow. Wat knap. Dit weten de taoïsten al 5000 jaar, maar toch.
‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat je van meditatie rustig wordt.’
Nee echt? Zou dat de reden zijn dat meditatie al duizenden jaren beoefend wordt?
‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat je van plantaardige margarine hart- en vaatziekten krijgt.’
‘Maar wacht even! Becel was toch juist goed voor hart- en bloedvaten?’
Kop dicht.

Check de feiten

Kortom, mensen: als je je beroept op de wetenschap, check dan op zijn minst de feiten voor je jezelf belachelijk maakt.
Een ander commentaar luidde: ‘Geef toch gewoon toe dat je bang bent en daarom geen donor wilt worden, terwijl je eigenlijk heel goed weet dat je er niks van voelt wanneer ze je organen eruit snijden.’
Deze arrogante en neerbuigende toon is heel normaal voor mensen die zich beroepen op de wetenschap. Het is dezelfde arrogantie waarmee religies hun zienswijzen aan hele volksstammen opdringen ‘omdat God het zegt’. Het is even tenenkrommend als wanneer de Paus zegt dat God niet wil dat we condooms gebruiken of wanneer Trump het over shit holes heeft. Ja, politiek is ook een religie. Jezus mensen, word eens wakker!
Natuurlijk bestaat er ook gedegen, solide, objectief wetenschappelijk onderzoek, zonder commerciële belangen, marketingscampagnes of media hypes. En wat blijkt daaruit? Dat heel veel donors wel degelijk iets voelen als hun organen geoogst worden. Hun ogen drukken angst uit, hun lichaam reageert op pijnprikkels, soms trekken ze zelfs een hand weg of komen ze op de operatietafel nog een stukje overeind.

Hersencellen zitten overal in het lichaam

Wat jaren geleden al gebleken is, dankzij modern hersenonderzoek, is dat de hersenen niet alleen in het hoofd zitten. Dankzij geavanceerde apparatuur – leve de technologie – is duidelijk geworden dat er onder meer miljarden hersencellen in de darmen zitten. The gut brain wordt dit genoemd. Ja, je denkt niet alleen met je hoofd, maar ook met je buik. Goh. Zou dat iets te maken kunnen hebben met wat de taoïsten de onderste Tantien noemen? Zou intuïtie dan toch bestaan? En als er hersencellen in de darmwand zitten, zitten ze dan misschien ook in andere delen van het lichaam? In andere organen, wellicht? Of is dat te vergezocht en behoort dat tot het land der sprookjes, omdat het nog niet wetenschappelijk bewezen is?
Als een persoon hersendood verklaard wordt, meten ze dan ook de activiteit van de buikhersenen? Zo niet, gebruiken ze dan niet een verouderd protocol dat allang door de feiten achterhaald is?

Belangrijke vragen die een antwoord behoeven

Laat deze vragenlijst je inspireren om nader onderzoek te doen, vooral als je met een zelfingenomen grijns onderuitgezakt op de bank zit terwijl je dit leest, omdat je onterecht denkt dat je het dankzij de wetenschap allemaal al weet.

• Waarom verschillen de criteria van hersendood van land tot land en van tijd tot tijd?
• Wat is hersendood? Is er dan nog een vorm van bewustzijn?
• Hoe hard is de onomkeerbaarheid van hersendood, aangezien er getuigenissen zijn van mensen die er uit terug kwamen?
• Kan er verkeerd worden gediagnosticeerd?
• Over de uitname-procedure: waarom werd dat vroeger onverdoofd gedaan en nu onder narcose?
• Waar duiden de bewegingen op die mensen tijdens de donatieoperatie maken/maakten?
• Waarom hebben zoveel artsen en verpleegkundigen weerstand tegen het uitvoeren van deze operatie?
• Op welk moment wordt er gekozen de organen te redden en niet meer de patiënt?
• Over de nabestaanden: zou het niet fijn zijn voor de stervende en de nabestaanden om door hen omringd in rust te sterven?
• Hoe hard en werkbaar zijn de garanties die Dijkstra nu geeft over het laatste woord van de nabestaanden?
• Wat als daar onderling meningsverschillen over zijn? Of niet de goede argumenten, omdat men, overvallen door emotie en (tijds)druk, op dat moment niet goed argumenteren kan?
• Wat als de normen over die afweging veranderen met de tijd of afhankelijk zijn van een individuele arts of ziekenhuis?
• Vragen over donatie: is die wel altijd zo levensreddend en rooskleurig als wordt voorgespiegeld? Hoeveel jaar geeft die welk voordeel? Met welke prijs? Aan wie?
• Tot op welke leeftijd en voor welke winst vinden we deze operaties ethisch verantwoord?
• Zijn er alternatieven?
• Is de wachtlijst door preventie te verkleinen?

Ik buig in diep respect voor de ware wetenschap

De voortgang die de westerse wetenschap de afgelopen 50, 100 jaar heeft geboekt is ongelooflijk. Dankzij de moderne technologie zijn we in staat om diagnoses te stellen, onderzoek te doen, ziektes te genezen, mensen na een ongeluk weer hun mobiliteit terug te geven – dingen die een eeuw geleden nog als toveren gezien zouden worden. En nu nog! Het ís een beetje toveren! Ik wil met bovenstaande dan ook zeker niet het kind met het badwater weggooien. De ware wetenschap streeft naar waarheid en probeert op grond van de feiten die waarheid te ontdekken en hanteerbaar te maken. Vanuit die optiek ben ik ook een wetenschapper.

Een synthese van de westerse en spirituele wetenschap

Ik geloof in een synthese van de jonge, westerse wetenschap enerzijds en de oude, traditionele wijsheid van bijvoorbeeld het taoïsme anderzijds. Wat ontbreekt in de moderne wetenschap is een compleet mens- en wereldbeeld waarbij het lichaam, de ziel en de geest alle drie erkend worden. Een kleuter die speelt met een vlammenwerper heeft een verstandige ouder nodig. Het ontbreekt de westerse wetenschap aan bescheidenheid, wijsheid en soms ook aan integriteit, menselijkheid en ethische verantwoordelijkheid. Het ontbreekt de westerse wetenschap aan een spiritueel kader.

We hebben elkaar nodig

Hoe meer de moderne wetenschap gaat samenwerken met de eeuwenoude mysteriescholen op aarde hoe beter – en vice versa. We moeten aan beide kanten onze zelfingenomenheid, onze arrogantie en oude riedels laten varen, want we hebben elkaar zo ongelooflijk nodig. Wanneer jong en oud de koppen bij elkaar steken, de handen ineen slaan en samen de mouwen opstropen kunnen we een wereld creëren waarin zinloos lijden niet langer nodig is.
En het gebeurt al! Steeds meer mensen in het Westen ontdekken yoga, sjamanisme, meditatie, Chi Kung, natuurgeneeskunde – deze oude wetenschappelijke methodes krijgen steeds meer een plek in onze samenleving. Dat is goed nieuws! Ik ben dan ook optimistisch over de toekomst. Ik geloof dat wij mensen in staat zijn een nieuwe wereld te creëren op basis van waarheid, liefde en harmonie, niet alleen voor a chosen few, maar voor iedereen.

__________________________________________

Goede boeken over het onderwerp:

The Second Brain – Your Gut Has a Mind of Its Own – Michael D. Gershon (1998)
Zwartboek over orgaandonatie – Annet Wood
Orgaandonatie – waarom wel, waarom niet? – Hans Stolp
Wat je over orgaandonatie zou moeten weten – Ger Lodewijk